Vijf jaar geleden - op 24 april 2019 - overleed Michael Wolf, begenadigd fotograaf en rusteloos
jager die keer op keer met nieuwe beeldverzamelingen kwam.
Galerie Wouter van Leeuwen herdenkt Michael Wolf met een keuze uit zijn werk.
Het centrale thema in het omvangrijke oeuvre van Michael Wolf was het leven van mensen in de
altijd veranderende metropool. Wolf observeerde de complexiteit van de grootsteedse
samenleving met nieuwsgierige distantie, waarbij hij vragen stelde over privacy en de dubbele
moraal ten aanzien van het fotograferen in de openbare ruimte. Een intrigerende mengeling van
architectuurfotografie en voyeurisme, van groot- en kleinschaligheid, van anonimiseren en
individualiseren.
Michael Wolf (München, 1954) groeide op in de Verenigde Staten en Canada, maar keerde voor
zijn studie terug naar Duitsland waar hij van 1972 tot 1976 les kreeg van Otto Steiner, de
legendarische professor van de Folkwang School in Essen. Hij begon zijn carrière als
fotojournalist voor onder meer de gerenommeerde tijdschriften Geo en Stern. Sinds 2001
initieerde hij eigen projecten die veelal in boekvorm verschenen. Desondanks bleef zijn
fotografie geworteld in de traditie van de sociaal geëngageerde documentairefotografie.
Wolf heeft meer dan dertig fotoboeken gepubliceerd bij toonaangevende uitgeverijen als Steidl
en Thames & Hudson. De laatste tien jaar van zijn leven werkte hij nauw samen met uitgever
Hannes Wanderer van Peperoni Books in Berlijn. Tussen 2009 en 2018 produceerden zij 17
boeken. Sommige daarvan, zoals Tokyo Compression en Architecture of Density, zijn best
verkochte klassiekers geworden in de canon van de recente geschiedenis van het fotoboek.
Ter herdenking van Michael Wolf, begenadigd fotograaf, aimabel mens en dierbare vriend,
presenteert Galerie Wouter van Leeuwen foto’s uit de series Tokyo Compression, Chicago,
Cornerhouses en Architecture of Density.
In Architecture of Density (2003 - 2014), een van Wolfs beroemdste series, worden foto’s van het
volgebouwde Hong Kong zo aangesneden dat hemel en horizon ontbreken en het beeld bijna
abstract wordt. ‘No-exit’ composities, zoals Wolf het noemde. Het oog vindt nergens houvast.
In 2005 werd Wolf uitgenodigd om als Artist-in-Residence de hoogbouw van Chicago te
documenteren. Die is, met vooroorlogse panden van David Adler, Daniel Burnham, Louis H.
Sullivan en Frank Lloyd Wright en hedendaagse architectuur van Helmut Jahn, Philip Johnson en
Frank Gehry, gevarieerder dan die van Hong Kong. Toen Wolf met behulp van een vergrootglas
één van zijn foto’s aan een kwaliteitscontrole onderwierp, zag hij een silhouet achter een van de
ramen. Dat fragment steeds verder uitvergrotend bleek een man zijn middelvinger naar de camera
op te steken. Daarop legde Wolf alle foto’s onder de vergroter om raam na raam op menselijke
activiteiten te inspecteren. ‘Transparent City’ is het fascinerende resultaat van dit minutieuze
onderzoek: een intrigerende combinatie van de films ‘Blow Up’ en ‘Rear Window’.
Voor de serie Tokyo Compression verplaatste Wolf zich van dicht opeenstaande gebouwen naar
dicht opeengepakte mensen. In de overvolle metrotreinstellen kunnen passagiers geen kant uit.
Tegen deuren en ramen aangeperst rest ze niets dan gelaten de ogen te sluiten.
In de serie Hong Kong Cornerhouses vervolgde Michael Wolf zijn visuele zoektocht naar de over
het hoofd geziene en ondergewaardeerde stedelijke fenomenen die een stad haar eigen karakter
geven. Cornerhouses zijn in wezen tong lau - huurkazernes die zijn voortgekomen uit Chinese
winkelpanden - die een mix van winkels, kantoren en commerciële ruimtes bevatten. Wat de
panden opmerkelijk maakt is de manier waarop ze een straathoek omarmen met hun gebogen
gevels. In 2005 begon Wolf met het fotograferen van de Hong Kong Cornerhouses. Tegen de tijd
dat hij dit project in 2010 afrondde, waren vijf van de door hem gefotografeerde gebouwen al
verdwenen en deze trend heeft zich sindsdien alleen maar voortgezet.
